Akciğer zarı yapıştırma (plöredez) işlemi nedir?

Sürekli tekrarlayan sıvı birikimini veya hava kaçağını önlemek için, iki akciğer zarı arasına özel bir madde (genellikle talk) püskürterek zarların birbirine yapışmasını sağlama işlemidir. Genellikle kapalı (torakoskopik) yöntemle yapılır.

Plevra Cerrahisi | Pnömotoraks ve Plevral Efüzyon Tedavisi

Plevra cerrahisi, göğüs boşluğu içinde yer alan ve akciğerleri çevreleyen çift katlı zar yapısı olan akciğer zarı (plevra) üzerindeki hastalıkların cerrahi olarak tedavi edilmesini kapsar. Akciğer zarı cerrahisi, plevra boşluğunda sıvı birikmesi (efüzyon), hava kaçağı (pnömotoraks) veya tümör oluşumu (mezotelyoma gibi) gibi durumlarda devreye girer. Bu durumlar nefes darlığı, göğüs ağrısı ve yaşam kalitesinde düşüşe neden olabilir. Prof. Dr. Ali Çelik, plevra hastalıklarının tedavisinde özellikle kapalı yöntemle uygulanan modern VATS (Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi) tekniklerini yüksek başarı oranıyla gerçekleştirmektedir.

Plevra, akciğerleri saran ve göğüs duvarının iç yüzeyini kaplayan çift katlı, hassas bir zar yapısıdır. Bu zarlar arasında sıvı birikmesi, hava kaçağı veya tümör gelişimi gibi durumlar, nefes darlığı ve ağrıya yol açarak cerrahi müdahale gerektirebilir.

Pnömotoraks (Akciğer Sönmesi) Nedir ve Cerrahisi Nasıl Yapılır?

Pnömotoraks, akciğer ile göğüs duvarı arasına hava sızması sonucu akciğerin bir kısmının veya tamamının sönmesidir. Genç, zayıf ve uzun boylu kişilerde kendiliğinden oluşabileceği gibi, travma veya altta yatan bir akciğer hastalığına bağlı olarak da gelişebilir. Tedavide ilk adım genellikle bir göğüs tüpü ile havanın boşaltılmasıdır. Ancak hava kaçağı devam eden veya tekrarlayan pnömotoraks vakalarında, soruna neden olan bleb/bül gibi anormal hava keseciklerinin kapalı yöntemle (VATS) çıkarılması ve akciğer zarının yapıştırılması (plöredez) işlemiyle kalıcı çözüm sağlanır.

Pnömotoraks (Akciğer Sönmesi) ve VATS ile tedavisi

Plevral Efüzyon (Akciğerde Sıvı Birikmesi)

Akciğer zarları arasında normalden fazla sıvı birikmesine plevral efüzyon denir. Bu durum, kalp yetmezliği, zatürre, kanser gibi birçok farklı hastalığın bir belirtisi olabilir. Tedavide öncelik, bu sıvının birikmesine neden olan ana hastalığın saptanmasıdır. Tanı koymak amacıyla, kapalı yöntemle (torakoskopi) plevra boşluğuna girilerek hem sıvıdan hem de akciğer zarından biyopsi alınabilir. Eğer sıvı birikimi kansere bağlıysa ve sürekli tekrarlıyorsa, iki akciğer zarını birbirine yapıştırarak sıvı birikimini engelleyen "plöredez" (pudralama) işlemi uygulanabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Sıvının kendisinden çok, birikime neden olan altta yatan hastalık (örneğin kanser veya ciddi enfeksiyon) tehlikeli olabilir. Sıvı miktarının çok artması, akciğere baskı yaparak şiddetli nefes darlığına neden olabilir ve bu durum acil müdahale gerektirir.

Bu işlem genellikle kapalı (torakoskopik) ameliyatla yapılır. Bir kamera yardımıyla plevra boşluğu görüntülenir ve iki zar arasına, zarların birbirine yapışmasını sağlayacak olan talk pudrası gibi özel bir madde püskürtülür. Bu, zarlar arasındaki boşluğu ortadan kaldırarak tekrar sıvı birikmesini engeller.

Tekrarlayan pnömotoraksın en yaygın nedeni, akciğerin yüzeyinde bulunan "bleb" veya "bül" adı verilen küçük, zayıf hava keseciklerinin patlamasıdır. Cerrahi tedavide amaç, bu kesecikleri bulup kapalı yöntemle çıkarmak ve nüksü önlemek için akciğer zarlarını yapıştırmaktır.

Plevra hastalıkları arasında pnömotoraks (akciğer sönmesi), plevral efüzyon (sıvı birikmesi), plevrit (zar iltihabı), mezotelyoma ve plevral kalınlaşma sayılabilir. Bu durumlar nefes darlığı ve göğüs ağrısına neden olur.

Plevra, akciğerleri saran ve göğüs duvarının iç yüzeyini kaplayan çift katlı zar yapısıdır. İç katına visseral plevra, dış katına paryetal plevra denir. Bu zarlar arasındaki boşluğa plevra boşluğu adı verilir.

Plevra hastalıkları tedavisi, hastalığın türüne göre değişir. İlaç tedavisi, göğüs tüpü ile drenaj, torakoskopik cerrahi (VATS) veya açık cerrahi yöntemler kullanılır. Modern yaklaşımda minimal invaziv teknikler tercih edilir.

Plevral efüzyon, altta yatan nedenin tedavi edilmemesi durumunda tekrarlayabilir. Kansere bağlı efüzyonlar özellikle tekrarlama eğilimindedir. Bu durumda plöredez (yapıştırma) işlemi ile tekrarlama önlenebilir.

Plevra, vücudun yenilenme kapasitesi olan dokularından biridir. Hafif hasarlar kendiliğinden iyileşebilir. Ancak ciddi hasarlar veya kalın skar dokusu oluşumu durumunda cerrahi müdahale gerekir.

Kapalı plevra biyopsisi, torakoskopi ile plevra zarından doku örneği alınması işlemidir. Küçük kesilerle kamera ve özel aletler kullanılarak yapılır. Tanı amaçlı güvenli bir yöntemdir.

Bilateral plevral efüzyon, her iki akciğerde sıvı birikmesi durumudur. Genellikle kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları veya yaygın kanser gibi sistemik hastalıkların belirtisidir.

Akciğer kanserine bağlı plevral efüzyon genellikle ileri evrelerde (Evre 3B veya Evre 4) görülür. Bu durum, kanserin plevra zarına yayıldığını gösterir ve tedavi yaklaşımını etkiler.